Foto’s op je website, voorkom torenhoge boetes
Niet iedereen is zich er altijd van bewust, maar bijna iedereen weet het: op foto’s die je (op internet) tegenkomt, rust auteursrecht.
Iedere foto is door iemand gemaakt en deze persoon heeft daarmee automatisch de auteursrechten op die foto. Wil je die foto op je website plaatsen, dan dien je contact op te nemen met de eigenaar en om toestemmig te vragen. In overleg kunnen afspraken gemaakt worden over wat wel en niet is toegestaan met de bewuste foto en wat de eventuele licentekosten zijn.
Inbreuk op auteursrechten als verdienmodel
Bijna iedere website die ik bezoek bevat stockfotografie of foto’s die niet door de eigenaar van de website zelf zijn gemaakt.
Niet zelden wordt bij een blogbericht even een reeks leuke foto’s gegoogled die her en der in het blogbericht worden verwerkt. Alleen maar tekst is ook zo saai.
Een groot deel van de website eigenaren hebben nooit voor die foto’s betaald en weten zelfs niet eens wie nou eigenlijk de rechthebbende is. En dat kan ze duur komen te staan.
Een vrij nieuw fenomeen zijn bedrijven als ‘Permission Machine’; juridische bedrijven die niets anders doen dan eigenaren van foto’s benaderen om hun ‘belangen te behartigen’. Ze voegen daarmee zoveel mogelijk foto’s en fotocollecties toe aan hun database. Deze database van inmiddels miljoenen afbeeldingen gebruiken zij om geautomatiseerd het internet te scannen op deze foto’s. Iedere website die ze tegenkomen waar deze afbeelding zonder licentie wordt gebruikt, ontvangt direct een factuur van een paar honderd euro per gebruikte foto. Met 1 foto kost je dit 300 euro, met 20 gebruikte foto’s, loopt dit direct op tot 6.000 euro!
Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen een website van een particulier of een groot bedrijf. Ook de hobbybloggers ontvangen momenteel regelmatig gepeperde rekeningen. 60 tot 75% van die rekening gaat naar de eigenaar van de foto, 25 tot 40% naar Permission Machine.
Met 1 foto kost je dit 300 euro, met 20 gebruikte foto’s, loopt dit direct op tot 6.000 euro!
Deze bedrijven staan in hun recht, want je mag niet zomaar een foto van een ander op je website plaatsen. Verwijderen heeft geen zin meer, want de inbreuk op het auteursrecht heeft al plaats gevonden en is vastgelegd. Er rest dus niets anders dan te betalen. Bedrijven als dit schromen ook niet om de zaak voor de rechter te laten komen, want deze zaak zullen ze altijd winnen.
Er is weinig transparantie op het internet over auteursrechten van foto’s. Daarnaast is er veel onwetendheid over wat je nou eigenlijk wel en niet mag doen met een foto van een ander. Bovendien is het lastig om te achterhalen wie de rechthebbende is en een vergissing is snel gemaakt.
Toestemming vragen aan de verkeerde persoon
Bij verschillende klanten ben ik het fenomeen inmiddels tegen gekomen. Dikke facturen in de mailbox voor het onrechtmatig gebruiken van andermans foto’s.
Het schrijnende was dat in 1 geval de gebruiker van de foto toestemming had gevraagd (en gekregen) voor het gebruik van die bewuste foto aan de eigenaar van de website waar hij de foto vandaan had gehaald. Deze persoon bleek echter de foto niet zelf gemaakt te hebben en was dus helemaal niet de rechthebbende.
Met Google Images kun je het internet doorzoeken naar mooie foto’s. Bij de geavanceerde instellingen kun je filteren op de gebruikersrechten. Je kunt dus aangeven dat je alleen foto’s wilt zien die gelabeld zijn als ‘onbeperkt te gebruiken, delen of aan te passen, zelfs voor commercieel gebruik’. Dit klinkt als een mooie methode om foto’s te zoeken die je toch op je website kunt gebruiken, zonder het risico van een fikse naheffing. Helaas! Als ik namelijk een foto van iemand anders op mijn website plaats en de foto op mijn website markeer als ‘onbeperkt te gebruiken, delen of aan te passen, zelfs voor commercieel gebruik’, zal Google deze netjes als zodanig indexeren en tonen als je dit filter gebruikt in Google Images.
Je kunt er dus niet zonder meer vanuit gaan dat de foto’s die Google heeft gevonden met de aangegeven gebruikersrechten ook daadwerkelijk voldoen aan deze gebruikersrechten. Google controleert namelijk niet of de markering gedaan is door de eigenaar van de foto.
Maak je foto’s zelf of zoek bewust
De veiligste methode is om je foto’s zelf te maken of bij een partij voor professionele stockfotografie je foto’s te kopen. Ook in het 2e geval moet je goed in de gaten houden wat je wel en niet mag doen met zo’n foto.
Als je op zoek gaat naar gratis foto’s die je kunt gebruiken zijn sites als pexels.com een goede start. Zoek in ieder geval heel bewust naar foto’s en hou rekening met de gebruikersrechten.
En om die rekening te ontlopen: loop eens door je website heen en vraag je bij iedere foto nog eens af wie het plaatje geschoten heeft.